Widok Toledo; © www.polacyzagranica.eu
Toledo, znane już w starożytności pod nazwą Toletum, leży ok. 60 km od Madrytu. Chciałam zwiedzić to miejsce od dłuższego czasu, bo skoro wpisano je na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO, musi być wyjątkowe. I wreszcie udało mi się zrealizować mój cel, choć muszę przyznać, że 24 godziny to stanowczo za mało, aby odkryć wszystko, co jest warte zobaczenia. Zwiedzanie polecam zacząć od wycieczki pociągiem ZocoTren, który rusza tuż przy Alcázarze. Ta 45-minutowa podróż jest warta każdego wydanego euro, ponieważ tym sposobem zobaczymy panoramę Toledo z drugiej strony rzeki i widoki, jakie były również udziałem słynnego malarza El Greco.
Śladami El Greco po Toledo
Ten XVII-wieczny artysta, którego prawdziwe nazwisko brzmi Domenikos Theotokopulos, pochodził z Krety i de facto spopularyzował Toledo w malarstwie. Twórca powszechne znany jako El Greco był przedstawicielem manieryzmu. Po tym jak przyjechał do Hiszpanii, zawitał najpierw do Madrytu, a następnie do Toledo, gdzie zyskał sławę.
A będąc w Toledo, trzeba koniecznie zwiedzić przynajmniej dwa miejsca związane z jego osobą. Pierwszym jest kościół Santo Tomé wybudowany w XII w. i przebudowany w XIV w. w stylu mudéjar stanowiącym połączenie elementów islamskich i chrześcijańskich, co było dość powszechne w Hiszpanii. To w tym kościele znajduje się jeden z najsłynniejszych obrazów El Greca, „Pogrzeb hrabiego Orgaza”. Płótno nawiązuje do miejscowej legendy o szlachcicu, don Gonzalo Ruiz de Orgaz, który był filantropem i fundatorem kościoła Santo Tomé. Jego bogobojność i szczodrość zostały nagrodzone cudem podczas pogrzebu, gdyż z nieba przybyli na tę uroczystość święci Szczepan i Augustyn. Dzieło El Greca pokazujące moment złożenia do grobu ciała hrabiego Orgaza rozgrywa się zarówno w strefie ziemskiej, jak i niebiańskiej.
Toledo – widok na kościół Santo Tomé; © www.polacyzagranica.eu
Drugim miejscem związanym z artystą jest Muzeum El Greco znajdujące się w dawnej dzielnicy żydowskiej. Zostało ono otwarte w 1911 r. i zasłynęło dzięki kolekcji obrazów malarza. Budynek, w którym mieszczą się płótna El Greca, ma bogatą historię. W przeszłości był własnością skarbnika królewskiego, potem alchemika markiza de Villena, aż w końcu zamieszkał w nim El Greco, który spędził tu z przerwami 27 lat.
Toledo – Muzeum El Greco; © www.polacyzagranica.eu
Toledo – podobnie jak Kordoba – w przeszłości stanowiło mieszankę trzech kultur: chrześcijańskiej, żydowskiej i arabskiej. Miasto zachowało prawie w całości swój oryginalny XVII-wieczny kształt zabudowy. Wyjątek stanowi obszar przylegający do Alcázaru, który została zniszczony w 1936 r.
Dzielnica chrześcijańska
Katedra de Santa María de Toledo zwana też Primada de España mieści się przy calle Cardenal Cisneros 1 i plasuje się w pierwszej dziesiątce najznamienitszych tego typu budowli w Hiszpanii. Jest to klasyczny przykład średniowiecznej gotyckiej architektury, dlatego wewnątrz można znaleźć wiele charakterystycznych cech tego stylu, w tym łukowe przypory, sklepienia żebrowe i ostrołuki. W 1422 r. ukończono budowę wieży w mieszanym stylu gotyku i mudéjar.
Katedra de Santa María de Toledo; © www.polacyzagranica.eu
Katedra Najświętszej Marii Panny wzniesiona na miejscu wcześniejszego meczetu była budowana przez ponad 300 lat i została ukończona w 1493 r. Na uwagę zasługuje szczególnie jej skarbiec stanowiący prawdziwą galerię sztuki z obrazami Velazqueza, Goyi, Carravagia, Rubensa, Tycjana i oczywiście El Greco. W jej wnętrzu mieszczą się także grobowce niektórych królów, książąt oraz dygnitarzy kościelnych.
Dzielnica żydowska
Żydzi w przeszłości stanowili 1/3 mieszkańców Toledo, a w ich dzielnicy znajdowały się m.in. typowe miejsca kultu. Żydowskie synagogi: Santa Maria la Blanca i El Tránsito zachowały się do dziś, choć zmieniła się ich funkcja.
Toledo – wnętrze dawnej synagogi Santa Maria la Blanca; © www.polacyzagranica.eu
Pierwsza z nich – wybudowana w stylu mudéjar – pochodzi z przełomu XII i XIII w., a jej nazwa nawiązuje do koloru ścian. Ten obiekt sakralny w 1405 r. został zamieniony w kościół Santa Maria la Blanca.
Toledo – dawna synagoga, a obecnie kościół Santa Maria la Blanca; © www.polacyzagranica.eu
Z kolei synagoga El Tránsito (przy calle Samuel Levi), pochodzi z XIV w. i została wybudowana na polecenie Samuela Levi, który pełnił funkcję skarbnika i dyplomaty na dworze królewskim Pedra I Kastylijskiego. Ten najważniejszy hiszpańsko-żydowski budynek mieści od 1964 r. Muzeum Sefardyjskie ukazujące historię narodu żydowskiego zamieszkującego Hiszpanię do 1492 r., kiedy jego członkowie zostali wypędzeni przez królów katolickich. Pomieszczenia pokazują kolejno salę modlitw, sale tradycji narodu żydowskiego od czasów rzymskich potwierdzone pozostałościami archeologicznymi, sale przedstawiające cykl życia i świąt żydowskich oraz patio z nagrobkami i żydowskimi rzeźbami.
W dzielnicy żydowskiej znajduje się również kościół Santo Tomé, o którym pisałam wyżej, przy okazji El Greca.
Dzielnica muzułmańska
Brama Puerta del Sol w Toledo; © www.polacyzagranica.eu
Na terenie dawnej dzielnicy muzułmańskiej mieściły się m.in. bramy Puerta de Bisagra Antigua (zbudowana w X w., gdy Półwysep Iberyjski został podbity przez muzułmanów z północnej Afryki) i Puerta del Sol, która ma dwie różniące się kształtem baszty.
Toledo – brama Puerta de Bisagra Antigua; © www.polacyzagranica.eu
W tej części miasta pełnej krętych uliczek, fontann przynoszących ochłodę w upalne dni, płytek azulejos i zieleni znajduje się również Alcázar, czyli reprezentacyjny pałac mauretański położony w najwyższym punkcie miasta. Toledański Alcázar nie przypomina w niczym typowo arabskiego pałacu, ponieważ budowla zmieniła swój kształt architektoniczny za czasów króla Karola V, który postanowił mieć tu swoją rezydencję. Niestety, królewska siedziba nie dotrwała do naszych czasów, gdyż została zniszczona w czasie hiszpańskiej wojny cywilnej w 1936 r., a następnie odbudowana. Obecnie mieści się tu muzeum wojskowe.
Toledo – Alcázar mieszczący obecnie muzeum wojskowe; © www.polacyzagranica.eu
Niedaleko Alcázaru można oglądać również dawny meczet, a obecnie kościół Cristo de la Luz. Ten zabytek pochodzi z X w. i jest najstarszym budynkiem w Toledo oraz jednym z najstarszych w Hiszpanii. W przeszłości służył za madrasę (teologiczną szkołę muzułmańską) lub mauzoleum.
Most San Martin
Ten średniowieczny most z końca XIV w. składający się z pięciu przęseł stanowił wejście do miasta od zachodu i był zarezerwowany dla ważnych osobistości Był silnie ufortyfikowany tak, aby obrońcy mogli chronić Toledo z dwóch wieź. Legenda głosi, że architekt dzień przed inauguracją mostu z przerażeniem zobaczył, iż w obliczeniach był poważny błąd, w wyniku czego most się zawali po usunięciu podpór. Żona architekta nocą udała się potajemnie na most i podpaliła go, tak, aby uniknąć dramatu i zhańbienia dobrego imienia męża. Most został odbudowany, tym razem bez błędów w obliczeniach.
Most San Martin w Toledo: © www.polacyzagranica.eu
I właśnie stąd rozciąga się piękna panorama na miasto. A marzący o adrenalinie, mogą skorzystać z oferowanej tuż obok atrakcji w postaci zjazdu na linie nad przepływającą rzeką Tag.
Dworzec kolejowy
Toledo – dworzec kolejowy; © www.polacyzagranica.eu
A gdy już nadejdzie nieubłagany moment wyjazdu z Toledo, warto wybrać podróż pociągiem. Dlaczego? Ponieważ po raz kolejny zostaniemy oszołomieni pięknem architektury, tym razem dworca zaprojektowanego przez architekta Narciso Clavería y de Palacios w stylu neomudéjar nawiązującym do architektury miasta. Oficjalne otwarcie nastąpiło w 1919 r., a obiekt oprócz swojej funkcjonalności zachwycił kształtem i dlatego został sklasyfikowany jako zabytek.
Toledo – wnętrze dworca kolejowego; © www.polacyzagranica.eu
Toledo będące stolicą prowincji o tej samej nazwie i wspólnoty autonomicznej Kastylia-La Mancha leży na tzw. trasie Don Kichota, co zresztą uwiecznia tablica i pomnik Cervantesa, autora słynnej powieści „Przemyślny szlachcic Don Kichot z La Manchy”. Zresztą w mieście można się natknąć na figury upamiętniające tę powieściową postać rycerza walczącego z wiatrakami i jego pazia Sancho Panzy.
Toledo – figury Don Kiszota i Sancho Panzy; © www.polacyzagranica.eu
Toledo to kolejne nietuzinkowe miejsce w Hiszpanii, w którym zachwycają pejzaże i architektura stanowiąca mieszankę osiągnięć cywilizacyjnych Iberów, starożytnych Rzymian, arabów, Żydów i Wizygotów.
Toledo o zachodzie słońca; © www.polacyzagranica.eu
A jeśli nabraliście już ochoty na wyprawę do Hiszpanii, polecam zwiedzić także Madryt, Barcelonę, Figueres, Almerię i Kordobę, o których pisałam we wcześniejszych wpisach. Na pewno nie będziecie żałować!
***
Dziękuję za przeczytanie tego tekstu i zapraszam do lektury innych w kategorii „turystyka”. A jeśli nie masz jeszcze pomysłu na kolejną wyprawę, kliknij w moją mapę, wybierz interesujące Cię miejsce i bezpośrednio czytaj post. Do wyboru ponad 80 kierunków.
Masz pytania lub uwagi? Zostaw komentarz pod tekstem lub napisz do mnie, korzystając z zakładki „kontakt”.
0 Comments