Florencja – podobnie jak Rzym – to miasto, które choć raz trzeba odwiedzić. To miejsce niezwykłe nie tylko w Toskanii, której jest stolicą, ale i w całych Włoszech. To tu właśnie tworzyli m.in. Dante, Giotto, Michał Anioł i Leonardo da Vinci. I to tu za sprawą rodu Medyceuszy miasto stało się prawdziwą skarbnicą sztuki. Florencja zachwyca od pierwszej chwili – nic więc dziwnego, że w tym właśnie mieście rozgrywa się akcja wielu książek i filmów, w tym „Inferno” nakręconego na podstawie powieści Dana Browna. Główny bohater, harvardzki profesor i specjalista w zakresie symboliki, Robert Langdon, próbuje rozwikłać zagadkę związaną z wizją Piekła opisaną w „Boskiej Komedii” Dantego. I w tym celu przemieszcza się po najbardziej sztandarowych punktach miasta, do których odkrycia i ja Was zapraszam, choć niekoniecznie w kolejności zaprezentowanej w filmie.
Florencja – Piazza del Duomo (Plac Katedralny)
To miejsce, od którego zazwyczaj zaczyna się zwiedzanie Florencji. Cały kompleks, wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO, składa się z kilku obiektów. Do najważniejszych należą katedra, baptysterium i wieża Giotta.
Katedra Santa Maria del Fiore (Matki Bożej Kwietnej) zachwyca swoim wyglądem – jego zewnętrzną część wykonano z marmurowych paneli w odcieniach zieleni, różu i złamanej bieli.
Jej budowę rozpoczęto pod koniec XIII w., ale fasadę ukończono dopiero w XIX w. Ta ogromnych rozmiarów świątynia ma 153 m długości, 90 m szerokości i 90 m wysokości. W panoramę miasta na stałe wpisała się jej widoczna z daleka czerwona kopuła stworzona przez Filippo Brunelleschiego, który zapoczątkował architekturę renesansu.
Brunelleschi zastosował nowatorskie rozwiązanie polegające na uzyskaniu efektu kopuły z użyciem sklepienia na planie ośmioboku. Odwiedzający ten obiekt sakralny mogą również podziwiać wspaniałe renesansowe witraże stworzone przez Donatello, Andrea del Castagno i Paolo Uccello.
W filmie „Inferno” słynna florencka katedra pojawia się kilkakrotnie: już na samym początku, sytuując akcję, nieco później, gdy słynny profesor Langdon leży w szpitalu, próbując sobie przypomnieć, gdzie jest, i wreszcie, gdy biegnie w kierunku baptysterium św. Jana Chrzciciela (Battistero di San Giovanni), które znajduje się tuż obok katedry.
Baptysterium to najstarszy budynek usytuowany na Placu Katedralnym zbudowany na planie ośmioboku z półkolistą absydą. Powstał w XI – XIII w., a jego zewnętrzne ściany ozdobiono białym i zielonym marmurem.
Do wnętrza można wejść przez jedne z trojga drzwi z brązu. Wszystkie są ozdobione scenami biblijnymi. Najsłynniejsze są jednak tzw. Drzwi Raju przedstawiające sceny ze Starego Testamentu. Na pozostałych drzwiach uważni obserwatorzy mogą dostrzec epizody z życia św. Jana Chrzciciela oraz czterech ewangelistów. Wnętrze baptysterium zdobią kolumny w stylu korynckim, ale największe wrażenie sprawiają XIII-wieczne mozaiki zdobiące sklepienie.
To tam można dostrzec centralną postać Chrystusa na tronie, a także biblijne postacie Adama i Ewy, Kaina i Abla, Noego z rodziną, sceny z życia św. Józefa, Jezusa Chrystusa, Marii i św. Jana Chrzciciela. W tym właśnie baptysterium ochrzczono Dantego. Nie jest więc przypadkiem, że właśnie tu, w chrzcielnicy, filmowy profesor Langdon i doktor Sienna Brooks znajdują maskę Dantego.
Tuż obok katedry, z drugiej strony, znajduje się dzwonnica Giotta (Campanile di Giotto), którą – podobnie jak baptysterium i znacznie później katedrę – obłożono płytami z białego, zielonego i różowego marmuru.
Prace nad tą prawie 85-metrową wieżą rozpoczęto w 1334 r. pod kierownictwem Giotta. Niestety, przedsięwzięcie zostało przerwane przez jego przedwczesną śmierć, a jego dzieło kontynuowali Andrea Pisano i Francesco Talenti. W zwieńczeniu znajduje się siedem dzwonów. A pragnącym podziwiać panoramę miasta polecam wejście na taras widokowy. Na śmiałków gotowych pokonać 414 schodów czeka nagroda w postaci zapierającego dech w piersiach widoku.
Palazzo Vecchio i Izba Pięciuset
Piazza della Signoria to kolejny obowiązkowy punkt na mapie Florencji. To tu mieści się imponujący Palazzo Vecchio, dawna siedziba rady miejskiej, która zachowała reprezentacyjną i polityczną funkcję po dziś dzień. Oprócz ogromnego muzeum, w budynku usytuowane jest również biuro burmistrza.
Przed wejściem do pałacu znajduje się m.in. kopia rzeźby „Dawid” Michała Anioła, a nad drzwiami wejściowymi: złote lilie na niebieskim polu, medalion z monogramem Chrystusa i dwie statuetki lwów.
Pałac, którego budowę rozpoczęto w 1299 r. według projektu Arnolfo di Cambio, zachwyca z zewnątrz i wewnątrz. Już z daleka widoczna jest 94-metrowa wieża z tarasem zdobiąca masywną budowlę na planie czworokąta, która na przestrzeni wieków uległa przebudowom. To właśnie tu zamieszkiwał ród Medyceuszy aż do chwili przeprowadzki do pałacu Pitti.
Po wejściu do wnętrza oczom przybywających ukazuje się dziedziniec z umieszczoną centralnie fontanną, arkady ozdobione freskami oraz szerokie schody prowadzące do Izby Pięciuset. Tę imponujących rozmiarów salę o długości 54 m, szerokości 20 m i wysokości 18 m zaprojektowano pod koniec XV w. z myślą o pomieszczeniu pokaźnej liczby obradujących obywateli. Salę zdobią rzeźby i freski sławiące Kosmę I Medyceusza.
Na uwagę zasługują również Sala delle Carte ozdobiona XVI-wiecznymi mapami, Sala Lilii, Sala Audiencyjna, Sala Klemensa VII z freskiem „Oblężenie Florencji” i kaplica dei Priori.
I właśnie pałac Vecchio stanowi niejako klamrę zespalającą film w całość: tu widzimy głównego bohatera książki i filmu „Inferno”, który – ku swemu wielkiemu zdziwieniu – odkrywa na nagraniu video, iż to on wykradł znajdującą się tu pośmiertną maskę Dantego w poszukiwaniu sekretnych napisów i symboli. Po chwili widać uciekającego profesora i doktor Siennę w Sali Pięciuset oraz w Sali Map. I w pałacu Vecchio kończą się przygody profesora Langdona, który niepostrzeżenie zwraca maskę Dantego do gabloty, z której wcześniej zniknęła.
Korytarz Vasariego
Korytarz Vasariego to przejście łączące Palazzo Vecchio z Palazzo Pitti. W jego skład wchodzą: Galeria Uffizi, Most Złotników (Ponte Vecchio) nad rzeką Arno, domy w dzielnicy Oltrarno i ogród Boboli. Korytarz zaprojektowany przez Giorgio Vasariego zbudowano w 1564 r. na polecenie Wielkiego Księcia Kosmy I Medyceusza. Po co? Aby książę i członkowie jego rodu mogli swobodnie poruszać się między pałacem rządowym (Palazzo Vecchio) i prywatną rezydencją (Palazzo Pitti).
Galeria Uffizi
Ta słynna galeria sztuki znajduje się obok Palazzo Vecchio i jest zaliczana do grupy najstarszych europejskich muzeów. I właśnie w jednym z korytarzy galerii widzimy w filmie biegnącego profesora Langdona i towarzyszącą mu doktor Siennę. Takiego błyskawicznego zwiedzania dzieł sztuki raczej nie polecam, ponieważ zgromadzona tu kolekcja jest unikatowa.
Budowę Galerii Uffizi rozpoczęto w 1560 r. z polecenia Kosmy I Medyceusza pod nadzorem słynnego architekta Giorgio Vasariego. W pierwotnym założeniu miały się tu mieścić różne florenckie urzędy. Ale po śmierci Kosmy I i Vasariego nadzór nad budową przejął Franciszek Medyceusz, który zmienił przeznaczenie galerii, umieszczając tam zgromadzone przez Medyceuszy dzieła sztuki. W licznych salach można podziwiać m.in. dzieła Sandro Boticcellego, Leonarda Da Vinci, Michała Anioła, Rafaela, Tycjana i Rembrandta. Co ciekawe, są tu także polskie akcenty w postaci wizerunków władców, w tym m.in. Zygmunta I, Jana III Sobieskiego czy Stefana Batorego.
Ponte Vecchio
To drugi po katedrze Santa Maria del Fiore najbardziej rozpoznawalny symbol Florencji. Ten najstarszy z florenckich mostów wzniesiono w latach 1335 – 1345 na rzece Arno. W XIV w. powstały tu charakterystyczne domki dla handlarzy mięsem i rybami. Jak się łatwo domyśleć, z targu roznosił się nieprzyjemny zapach. Z tego właśnie powodu w 1593 r. z rozkazu księcia Ferdynanda I Medyceusza usunięto z mostu handlarzy mięsem i rybami, a zastąpiono ich jubilerami i złotnikami, których warsztaty istnieją po dziś dzień, zachwycając swoimi wyrobami.
Nad kramami znajduje się tajemny korytarz dla członków książęcej rodziny, którzy nie chcieli mieszać się z pospólstwem. Uważni obserwatorzy dostrzegą na moście także pomnik Benvenuto Celliniego, XVI-wiecznego znakomitego złotnika.
Korytarz Vasariego pojawia się w filmie „Inferno” w kilku ujęciach. W jednej z pierwszych scen przez most Ponte Vecchio ucieka bioterrorysta Bertrand Zobrist, mający diaboliczny plan zniszczenia połowy ludzkości. Tym korytarzem w kierunku ogrodu Boboli biegnie również ścigany Robert Langdon z doktor Sienną.
Ogród Boboli
Ogród Boboli to kolejne niezwykłe miejsce na mapie Florencji, w którym pojawia się filmowy Robert Langdon w poszukiwaniu wskazówek mających go doprowadzić do rozwikłania zagadki… Biegnąc z pałacu Vecchio korytarzem Vasariego dociera do XVI-wiecznego ogrodu pełnego labiryntów, fontann, grot, rzeźb oraz egzotycznych roślin.
Ta oaza zieleni została stworzona dla żony księcia Kosmy I, która uwielbiała spędzać czas na powietrzu. Filmowego profesora widzimy tutaj w grocie del Buontalenti ozdobionej alegoriami, stalaktytami i postaciami mitologicznymi.
Ogród Boboli, najpiękniejszy i największy park Florencji wpisany na listę UNESCO, należy do pałacu Pitti (Palazzo Pitti). Jak podają źródła historyczne, w XIV w. właścicielami tych wówczas podmokłych terenów była rodzina Borgolo lub według innych zapisków – Borgoli. Na początku XV w. te ziemie kupił bankier Luca Pitti, który zapragnął mieć tu rozległy pałac. Posiadłość niedokończona z powodu śmierci właściciela kupił potężny rod Medyceuszy, który odegrał wybitną rolę polityczną i kulturalną w dziejach Włoch.
Z tej rodziny wywodzili się bankierzy papieży i władców europejskich, a także mecenasi sztuki i dwie królowe.
W Pałacu Pitti mieszczą się obecnie muzea zawierające bogatą kolekcję obrazów malarzy włoskich i europejskich, Muzeum Wyrobów Srebrnych i Galeria Kostiumów.
I choć bryła pałacu nie zachwyca (przynajmniej mnie), warto pokusić się o zwiedzenie wnętrz, które wprost oszałamiają swoim pięknem.
Punkt widokowy na Piazzale Michelangelo
Pobyt we Florencji nie może obyć się bez spaceru na punkt widokowy znajdujący się na Piazzale Michelangelo. To stamtąd bowiem można podziwiać przepiękną panoramę miasta z widokiem na rzekę Arno i najbardziej charakterystyczne budynki miasta. Nic więc dziwnego, że już w pierwszych sekundach filmu „Inferno” kamera pokazuje Florencję z tego właśnie miejsca. I choć idąc na wzgórze, w ostatnim etapie trzeba się wspinać po schodach, to widok ze szczytu jest bez wątpienia tego warty! A po drodze warto skręcić w lewo, do ogrodu różanego (Giardino delle Rose), w którym można oglądać m.in. rzeźby belgijskiego artysty Jean-Michel Folona „Odjazd” (w formie walizki) i „Pamięć”.
Florencja, która była w minionych wiekach jednym z najbogatszych i największych miast w Europie, nic nie straciła ze swego uroku. I zrozumiałym jest fakt, że to absolutnie wyjątkowe miejsce na mapie Włoch wybrano na miejsce akcji wielu powieści i filmów. I tak właśnie jest w „Inferno”, gdzie stolica Toskanii jest równoprawnym bohaterem. A kto jeszcze nie widział Florencji, powinien zaplanować wyprawę do tego miasta z artystyczną duszą, być może szlakiem Roberta Langdona, być może szlakiem Dantego albo też Medyceuszy.
Dziękuję za przeczytanie tego tekstu i zapraszam do lektury innych w kategorii „turystyka”, a jeśli wybierasz się do Włoch, może Cię zainteresować tekst poświęcony Pizie.
Masz pytania lub uwagi? Zostaw komentarz pod tekstem lub napisz do mnie, korzystając z zakładki „kontakt”.
2 Comments
Darek · 22/01/2022 at 17:05
Dzięki za wskazówki. Z pewnością skorzystam, bo wybieram się do Florencji.
Iwona · 26/01/2022 at 15:55
Z pewnością nie pożałujesz! Florencja to istna perełka!