Podróże po Belgii - Gaasbeek – www.polacyzagranica.eu

Zamek Gaasbeek od strony dziedzińca; © www.polacyzagranica.eu

Dla lubiących podróże każda okazja jest dobra, żeby gdzieś się wybrać. Ci, którzy mieszkają w Belgii lub rozważają wyprawę do tego kraju, powinni uwzględnić w swoich planach również zamek Gaasbeek leżący 12 km od Brukseli.

Aby dobrze zrozumieć historię tej posiadłości, trzeba sobie jasno zdać sprawę, że Belgia pojawiła się na mapie Europy jako niezależne państwo dopiero w 1830 r. W czasach antycznych te tereny zamieszkiwały plemiona Celtów, a od średniowiecza obszar dzisiejszej Belgii był podzielony pomiędzy Francję oraz Niemcy i pozostawał – poprzez zawieranie związków małżeńskich między przedstawicielami różnych dynastii europejskich – również we władaniu Austrii, Hiszpanii i Holandii.

Powstanie zamku Gaasbeek i parku

Zamek Gaasbeek; © www.polacyzagranica.eu

Zamek Gaasbeek (kliknij w zamieszczone tu zdjęcia, aby zobaczyć je w powiększeniu) został wzniesiony w średniowieczu, ok.1240 r. na polecenie pierwszego właściciela, Godefroid de Louvain, jako budowla o charakterze obronnym, otoczona fosą i trzema wielkimi stawami. Bezpośrednią przyczyną powstania zamku była chęć obrony księstwa przed hrabiami z Flandrii i Hainaut.

Zamek Gaasbeek od strony ogrodów; © www.polacyzagranica.eu

Burzliwa historia regionu odcisnęła znaczące piętno: posiadłość była wielokrotnie niszczona, plądrowana i odbudowywana. Rozległe ogrody, które można podziwiać do dziś, zostały stworzone w XVII w. Rozpościera się z nich piękny widok na zamek. W tym samym czasie na terenie parku wzniesiono również barokową kaplicę św. Gertrudy i pawilon z unikatowym sufitem ozdobionym stiukiem. Obecny kształt zamek zawdzięcza XIX-wiecznej przebudowie dokonanej z rozkazu intrygującej właścicielki – markizy Marie Arconati Visconti, która u schyłku życia przekazała w testamencie swoją posiadłość na rzecz państwa belgijskiego i w 1923 r. nastąpiło otwarcie muzeum.

Najsłynniejsi właściciele Gaasbeek

Wnętrze zamku Gaasbeek; © Luc Van Muylem

Lamoral d’Egmond pochodził z bardzo bogatej i wpływowej rodziny holenderskiej. Był księciem Gavre, gubernatorem Flandrii i Artois oraz rycerzem Złotego Runa. Jednocześnie służył w armii hiszpańskiej, co doprowadziło go do tragicznego końca. W 1565 r. nabył rozległy Gaasbeek łącznie z 17 przyległymi wioskami W tamtych czasach mieszkańcy znacznej części Flandrii byli protestantami, a na sile przybierała Inkwizycja, czyli system śledczo-sądowniczy w Kościele katolickim utworzony w celu nawracania i karania heretyków. Lamoral d’Egmond sprzeciwił się jednemu z kardynałów i nie zgodził się, aby znęcano się nad protestantami w jego regionie. Niedługo potem (5 czerwca 1568 r.) został zatrzymany, oskarżony o zdradę i stracony na Grand Place w Brukseli poprzez ścięcie głowy. Jego majątek został skonfiskowany, a żona Lamorala trafiła do zakonu de la Cambre w Ixelles. W epoce romantyzmu hrabia d’Egmond inspirował artystów i pisarzy i stał się niemym bohaterem wielu dzieł.

Paul Arconati Visconti żył na przełomie XVIII i XIX w. Pochodził z zamożnej włoskiej rodziny i wszedł w posiadanie zamku w 1796 r., dziedzicząc go. Na co dzień mieszkał i pracował w Brukseli (w latach 1797-1800 był nawet burmistrzem), a Gaasbeek traktował jako letnią rezydencję, która jednak podupadła za jego rządów. Viscontiego cechowa ekstrawagancja. Jako zwolennik Napoleona nakazał wznieść w parku Łuk Triumfalny usytuowany na linii Bruksela – Paryż. Ponadto odbył dalekie podróże – dotarł do Turcji i po powrocie stamtąd zaczął się ubierać jak otoman, nosząc turban i bułat (orientalna szabla z krótką, krzywą głownią i z rozszerzającym się ku końcowi szerokim piórem). Zaprzęgał również swoją karocę w pięć koni i jednego muła, protestując tym samym przeciw rozporządzeniu króla Holandii, który orzekł, że tylko królewskie karoce mogą być zaprzężone w sześć koni. Słynął z zamiłowania do gromadzenia przepisów kulinarnych i medycznych, co znajduje odzwierciedlenie w zamku.

Wnętrze zamku Gaasbeek; © Luc Van Muylem

Marie Arconati Visconti to ostatnia właścicielka zamku, który odziedziczyła po śmierci męża w 1876 r. Jej fascynacja historią, historią sztuki i ideami renesansowego humanizmu zaowocowały transformacją zniszczonej posiadłości w duchu neorenesansowym. Architektem został Charle-Albert, który dokonał harmonijnej przebudowy w eklektycznym stylu. Aby podkreślić, że zamek powstał w średniowieczu, dobudowano wieże i baszty z otworami strzelniczymi i zachowano częściowo gotyckie elementy wnętrz. Ale nowo powstałe skrzydło zamku

Zamek Gaasbeek – sypialnia Marie Arconati Visconti; © Luc Van Muylem

i dziedziniec noszą wyraźnie znamiona architektury renesansowej. Antyklerykalne poglądy Marii potwierdza fakt, że w zamku nie było kaplicy ani innego miejsca do modlitwy. Odwiedzających zachwyci z pewnością imponujący apartament Marie obejmujący pokój gościnny, sypialnię i łazienkę. Ta część zamku wyraźnie różni się od pozostałych wnętrz. Widać tu zamiłowanie markizy do komfortu. XIX-wieczna łazienka była niezwykle nowoczesna – liczne lustra, wanna i luksusowe kosmetyki Guerlain wskazują wyraźnie na francuskie korzenie arystokratki.

Biblioteka na zamku Gaasbeek; © Luc Van Muylem

Odwiedzający Gaasbeek już po wejściu na dziedziniec mają wrażenie, że przenoszą się w czasie – po ogrodzie przechadzają się majestatycznie piękne pawie, a natura emanuje spokojem. Na zwiedzenie całości trzeba sobie zarezerwować przynajmniej dwie godziny. Przybywający mają okazję zobaczyć portrety właścicieli zamku, różnorodne przyrządy astronomiczne, meble, arrasy, złotą i srebrną zastawę stołową, a także pamiątki z podróży. W oczy rzuci się z pewnością „Porrtet Giammartino Arconati Visconti na wielbłądzie” ukazujący młodego markiza w czasie egzotycznej wyprawy na Bliski Wschód. Orientalizm w XIX w. był modny i dlatego zamożni zabierali ze sobą malarzy, aby uwiecznić na płótnie ich wojaże. Ten zachwyt kulturą Wschodu wyjaśnia również, dlaczego w zamku Gaasebek można dostrzec różne egzotyczne przedmioty.

Po wyjściu z zamku warto nacieszyć oczy pięknym widokiem z dziedzińca, a potem udać się na romantyczną przechadzkę jedną z wielu alejek, a do tego wystarczy ładna pogoda, miłe towarzystwo i dobry humor.

►

Dziękuję za przeczytanie tego tekstu i zapraszam do lektury innych w kategorii „turystyka”. A jeśli nie masz jeszcze pomysłu na kolejną wyprawę, kliknij w moją mapę, wybierz interesujące Cię miejsce i bezpośrednio czytaj post. Do wyboru ponad 80 kierunków.